Wetenschappers hebben individuele bijen geleerd om puzzels op te lossen. Al snel wisten hele koloniën hoe

Hommels zijn sociale leerlingen die culturele trends volgen, volgens een nieuwe studie.

Nieuw onderzoek uit het VK toont aan dat als je een hommel leert een puzzel op te lossen om een ​​smakelijke traktatie te krijgen, andere bijen in de kolonie door observatie snel dezelfde vaardigheid leren.

En wanneer bijen verschillende oplossingen voor dezelfde puzzel te zien krijgen, zal een kolonie – na verloop van tijd – een voorkeur ontwikkelen voor de ene techniek boven de andere.

“De reden dat het zo, zo verbazingwekkend was, is dat het lijkt alsof de hommels in staat waren tot een of andere vorm van cultivatie”, zei hoofdauteur Alice Bridges. Zoals het gebeurt de gastheer Nil Köksal.

Met cultuur bedoelt ze dat bijen specifiek gedrag van elkaar leren en dat verschillende kolonies verschillende gedragingen aannemen. Het is vergelijkbaar met hoe mensen met verschillende achtergronden cultureel specifieke manieren hebben om bijvoorbeeld een bepaald gerecht te bereiden.

“Weinig mensen hebben er echt over nagedacht om te kweken bij ongewervelde dieren, en zeker niet bij insecten zoals hommels, die in feite hersenen hebben ter grootte van een speldenknop”, zegt Bridges, een bioloog aan de University Anglia Ruskin uit Cambridge, Engeland.

De bevindingen, die zich concentreerden op de buffelstaarthommel (bombus terrestris), waren gepubliceerd in het tijdschrift PLOS Biology.

Bloemen zijn ook puzzels

Volgens de studie werd lang aangenomen dat het “verbazingwekkende gedragsrepertoire van sociale insecten” aangeboren is.

Maar de laatste jaren beginnen wetenschappers te begrijpen dat hommels een ongelooflijk vermogen hebben tot zowel individueel als sociaal leren.

In een poging om beter te begrijpen hoe bijen vaardigheden van elkaar verwerven, ontwikkelde Bridges een puzzeldoos gemaakt van een petrischaal met daarin een druppel suikeroplossing die de bijen kunnen opzuigen.

Er zijn twee manieren om de schaal te openen en bij de suiker te komen: de bijen kunnen het deksel met de klok mee draaien door op een rood lipje te drukken, of het tegen de klok in draaien door op een blauw lipje te drukken.

Bridges en zijn collega’s trainden een aantal bijen individueel op elke methode. Vervolgens introduceerden ze deze “demonstratiebijen” in grotere kolonies en gaven deze groepen toegang tot petri-puzzels.

In kolonies waar de demonstratiebij had geleerd om met de rode tong te prikken, verspreidde deze techniek zich snel naar de hele groep. Een soortgelijk fenomeen deed zich voor in de blauwe groep.

“Elke kolonie, afhankelijk van de demonstrator die we hebben toegevoegd, leerde eigenlijk een ander gedrag, net als een lokale modetrend,” zei Bridges.

Gedragsecoloog Ralph Cartar, die niet betrokken was bij het onderzoek, zegt dat de resultaten het gedrag van bijen in het wild nabootsen, vooral wanneer ze nectar proberen te verkrijgen uit een bijzonder complexe bloem.

“De bij lost deze puzzel eigenlijk op – weet je, hij landt op een bloem die gesloten is en duwt hem open, en steekt dan zijn tong erin om de beloning te krijgen”, zegt Cartar, emeritus professor van de Universiteit van Calgary die bijen heeft bestudeerd voor tientallen jaren.

En daar komen ze achter door – je raadt het al – zichzelf te observeren.

Hij zegt zelfs dat bijen veel leren door zichzelf te observeren, zoals welke bloemen een goede bron van nectar zijn en welke dodelijke roofdieren bevatten.

“Al deze dingen laten zien dat bijen in de natuur goed letten op wat andere mensen doen. Ze handelen niet alleen in een vacuüm,” zei hij.

Sommige elementen van de studie verrasten Cartar echter.

In een controle-experiment zonder demonstratiebijen losten sommige bijen de puzzels zelf op – maar ze deden het maar een of twee keer en het gedrag verspreidde zich niet naar de rest van de kolonie.

“Waarom is dit in hemelsnaam gebeurd? zei Carter. “Het is een verwarrende zaak.”

Bovendien, toen onderzoekers blauwe en rode demonstratiebijen in dezelfde kolonie introduceerden, ontwikkelden de bijen altijd een overweldigende voorkeur voor de ene methode boven de andere.

Het is vreemd, zegt Cartar, want hommels zijn generalisten, wat betekent dat ze experimenteren met veel verschillende soorten bloemen.

In het wild komt dit omdat ze op zoek zijn naar de beste prijs-kwaliteitverhouding – terwijl in het experiment blauw en rood dezelfde resultaten gaven. Het is dus mogelijk dat bij een gelijke beloning de bijen trouw blijven aan wat ze gewend waren.

Maar dat is slechts een theorie, zei hij, en er is meer onderzoek nodig om zeker te zijn.

“Het is leuk om een ​​studie te zien die je een puzzel geeft,” zei Cartar.

De ‘beschavingen’ van hommels

Co-auteur Lars Chittka, gedragsecoloog aan de Queen Mary University in Londen, zegt dat de resultaten aantonen dat bijen “veel slimmere wezens zijn dan veel mensen denken”.

“We hebben de neiging om de ‘buitenaardse beschavingen’ gevormd door bijen, mieren en wespen op onze planeet over het hoofd te zien, omdat ze klein van formaat zijn en hun samenlevingen en architecturale constructies op het eerste gezicht door instinct lijken te worden geregeerd,” Chittka zei in een persbericht van de universiteit.

Cartar zegt zelfs dat mensen de capaciteiten van andere soorten lang hebben onderschat.

“Ik denk dat het deels komt omdat we zo veel aan onszelf denken, en zo weinig aan andere dingen, dat we altijd verbaasd zijn over wat andere mensen kunnen doen,” zei hij.

“Maar weet je, als je erover nadenkt, zijn we allemaal klaar om het goed te doen in de omgevingen waarin we zijn geëvolueerd. En bijen doen heel goed bij dingen.”